BlockFi Nedir?
Bundan kısa sayılabilecek bir süre evvel BlockFi iflası manşetlerdeydi. Ancak bu örnek iflas dosyasında iflasın sebebini ve Blockfi’nin yapısını açıklayan veya izah eden hatta belki işin bu tarafıyla ilgilenen pek kimse olmadı. Oysa BlockFi tam üzerinde çalışılması ve örnek alınması gereken tam anlamıyla bir “case study” iflas örneği. Bu yazıda BlockFi’ın neden ve nasıl iflas ettiğini, etkilerini ve neden önemli bir örnek olduğunu ele alacağız.
Konuya BlockFi’yı biraz tanıyarak başlayalım. BlockFi, Ekim 2017’de Zac Prince ve Flori Marquez tarafından Jersey City, New Jersey’de mağaza açılışı ile kuruldu. Daha sonra BlockFi, New York, Singapur, Polonya ve Arjantin’e genişledi. Temel amaç ve farklılık kripto para piyasasına kredi hizmeti sağlamaktı. Şirketin asli misyonu geleneksel bankacılık hizmetlerinin hizmet veremediği/vermediği topluluklarda bankacılık kaynaklarına erişimi yeniden tasarlamak ve gittikçe genişletmekti. Böylece BlockFi, kuruluşundan bu yana, satın alınabilecek 13 dijital varlık ve birkaç faydalı ürün sundu. Kısa bir süre içinde 800’den fazla çalışanı olan küresel bir şirket haline geldi.
BlockFi Nasıl İşliyor?
BlockFi, ilk hizmetini 2018 yılında sunmaya başladı. Bu ürün / hizmet oldukça yenilikçiydi. BlockFi, bu ilk ürününde / hizmetinde kripto para birimleri ile desteklenmiş ABD doları kredileri müşterilere sundu. Kısacası müşteriler BTC veya ETH yatırıp, yani kripto teminatı sağlayarak karşılığında fiat kredi alabilmekteydi. Belirtelim ki ilk girişim sermayesi parası 2018’de BlockFi’ya gelmeye başladı.
BlockFi Sermayesi ve Finansmanı Nasıl Başladı?
BlockFi, 2018’in şubat ayında 1,55 milyon USD topladı. Temmuz 2018’de, Mike Novogratz‘ın Galaxy Digital’i tarafından yönetilen bir finansman turunda 52,5 milyon dolar toplamayı başardı. 2018’in sonunda BlockFi, Akuna Capital’in ana alıcı olduğu dönüştürülebilir tahviller ihraç ederek 4 milyon dolar daha topladı. Firmanın bir sonraki büyük nakit enjeksiyonu, BlockFi’ın Peter Thiel’in Valar Ventures liderliğindeki A Serisi finansman turunda 18,3 milyon dolar topladığı Ağustos 2019’da geldi. Daha sonra B Serisi ve C Serisi finansman turları da gerçekleşti. 2020 yılında ise BlockFi, toplam 80 milyon dolar toplamıştır. Tüm bunlar BlockFi’nin nasıl, hangi kaynaklardan sermaye edindiğini açıklamaya ve anlamaya yeterli görünüyor.
BlockFi’ın Gündeme Gelme Sebebi
Ancak BlockFi başarılı yatırım turları veya yenilikçi finansman çözümleri ile değil, iflas etmesiyle gündeme geldi. FTX’in iflasından sonra, kripto dünyasında gerçekleşen olaylar gerçekten dikkat çekici. BlockFi, FTX sürecinin bir parçası olarak, platformundan müşteri çekme işlemlerini durdurmuştu. FTX’in çöküşünün BlockFi’yı de önemli ölçüde olumsuz etkilediği aşikar.
28 Kasım’da BlockFi, 11. bölüm iflasına (Chapter 11 Bankrupcy) başvuruda bulundu. Amerika Birleşik Devletleri İflas Kanunu’nun 11. bölümü sıklıkla “yeniden yapılanma” iflası olarak adlandırılır (1). Genellikle borçlu “zilyet” olarak kalır, bir kayyumun yetki ve görevlerine sahiptir, işini yürütmeye devam edebilir ve mahkemenin onayıyla yeni borç para alabilir. Bir yeniden yapılanma planı önerilir, hakları etkilenen alacaklılar plan üzerinde oy kullanabilir ve plan gerekli oyları alırsa ve belirli yasal gereklilikleri yerine getirirse mahkeme tarafından onaylanabilir.
BlockFi Nasıl Çöktü?
BlockFi’ın verilen belgelere göre 100 binden fazla alacaklısı olup bunların içinde ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) da yer almakta. Yukarıda gösterildiği gibi bu finansmanı alan ve yükselişte olan bir şirket nasıl bir düşüş yaşadı, 5 sene içerisinde nasıl iflas etti?
2021’in başlarında BlockFi, kendi Bitcoin Fonunu SEC’e kaydettirdi. Aynı yılın Kasım ayında, spot Bitcoin Borsa Yatırım Fonu için onay başvurusunda bulundu. Bunu takiben 2021’de her şey yolunda gidiyordu ama yavaş yavaş da işler karışmaya başladı. İlk olarak New Jersey Menkul Kıymetler Bürosu ve New Jersey’in mali düzenleyicisi, BlockFi’ın faiz hesaplarının kayıtsız bir menkul kıymet satışı olduğunu iddia etti. Sonrasında tek tek Alabama, Teksas, Vermont ve Kentucky’den şikayetler, bildirimler geldi. İflastan hemen evvel Kentucky BlockFi’ya yeni faiz hesaplarının kaydedilmesinin durdurulması emretmişti.
Bu sebeplerle, BlockFi 2022’ye kötü bir şekilde başladı. Şubat ayında BlockFi, yüksek getirili borç verme ürünü nedeniyle SEC ile 100 milyon dolar karşılığında anlaştı ve SEC’e kaydoldu. Ancak Şubat ortasından itibaren ABD’deki yeni müşterilere faiz hesabı sunmayı durdurdu ve mevcut ABD müşterilerinin hesaplarına daha fazla para eklemesini engelledi. SEC Başkanı Gary Gensler bu uzlaşmanın, kripto piyasalarının zaman içinde test edilmiş menkul kıymetler yasalarına uymaları gerektiğini gösterdiğini söyledi.
Haziran’da BlockFi, değerlerinde üçte birlik bir düşüş yaşadı. Ay sonunda ise BlockFi için 1,8 milyar dolar açık kredi ve 600 milyon dolar risk raporlanıyordu. BlockFi, 1 Temmuz’da resmi olarak iflas koruma başvurusunda bulunan büyük kripto hedge fonu Three Arrows Capital’e büyük krediler vermişti. Three Arrows, çökmüş stabilcoin ekosistemi Terra’dan oldukça olumsuz etkilenmiştir. Raporlara göre BlockFi ise iflasından önce hedge fonunun teminatını tasfiye etmişti. Bunun üzerine BitCoin’in 20.000 doların altına düşmesi, BlockFi’ın ana rakiplerinin iflas korumasına başvurması hayra alamet değildi. Zor durumda olan BlockFi, FTX’den 400 milyon dolarlık bir kredi aldı. Bu dönemde FTX az kalsın BlockFi’yı satın alıyordu.
BlockFi’nin ayakta kalabilmek için FTX’in kredisine ihtiyacı vardı ama ne yazık ki Kasım ayında FTX tamamen çöktü ve iflas etti. 11 Kasım’da ise Kaliforniya’nın mali düzenleyicisi BlockFi’ın kredi verme lisansını iptal etti. Bunun üzerine BlockFi kaçınılmaz şekilde iflas başvurusuna hazırlandı. 28 Kasım’da resmi olarak 11. bölüm kapsamında koruma başvurusunda bulundu ve 100.000’den fazla alacaklısını geride bırakarak 11. bölüm yapılandırmasına dahil oldu. İflas duruşmasında ise dramatik bir şekilde BlockFi’nin, FTX’de 355 milyon dolarlık kripto tuttuğu ortaya çıktı.
Sonuç
BlockFi’nin yaşadıkları, yenilikçi finansın geleneksel finans araç ve kurumlarıyla olan ilişkisini dikkatle kurgulaması ve yönetmesi gerektiğini açıkça ortaya koyan bir örnek. Yine blokzincir tabanlı finansal girişimlerin arasındaki yatırım, kredi ve teminat ilişkileri bunlardan birinde yaşanan bir yolsuzluğun diğerlerini etkilemesine yol açıyor. Bugün FTX, BlockFi iflas inceleme ve soruşturmaları aradan uzun bir zaman geçmesine rağmen halen devam ediyor. Tıpkı yıllarca süren XRP – Ripple davası ve diğer niceleri gibi. Bir yanıyla yenilikçi olan bu finansal teknoloji modellerinin diğer yanıyla geleneksel şirket yapılandırma ve iflas prosedürlerine tabi tutulması ise ironik. BlockFi bu yanıyla bize aslında kötü gün senaryosu olmayan, yani kötü günde bile teknolojik bir çözümü, çıkış senaryosu veya dengeli ve zararsız çöküş planı olmayan bir finansal teknoloji girişiminin temkinli karşılanması gerektiğini anlatan eşsiz bir örnek.
Kaynaklar:
1. Mete Tevetoğlu & Okan Gündüz, Business Reorganization in America Bankruptcy Code, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2006/2, 2006.
2. BlockFi’s Rise and Fall: A Timeline, Robert Stevens, 1 Aralık 2022, CoinDesk, https://l24.im/gQu3Xhx (Erişim Tarihi: 11.04.2023 )
3. Crypto Lender BlockFi Files for Bankruptcy as FTX Fallout Spreads, Lauren Hirsch, David Yaffe-Bellany and Ephrat Livni, 28 Kasım 2022 https://l24.im/K2VcL6.
Son dakika gelişmelerden anında haberdar olmak için bizi Twitter’da, Facebook‘ta ve Instagram‘da takip edin ve Telegram ve YouTube kanalımıza katılın!
