Kripto Varlık Piyasaları Düzenleme Tasarısı (The Markets in Crypto Assets Regulation Bill, MiCA) yasallaşmaya yönelik son adımlarını atmaya başladı. Eylül 2020’de başlayan MiCA sürecinde artık gittikçe sona geliyoruz. Avrupa Birliği (AB) Konseyi bir ilk yaratacak olan stablecoin’lara (stabil kripto para) odaklı bu tasarıyı onayladı ve 10 Ekim’de AB milletvekilleri tarafından imzalandı. 28 onay ve 1 karşı oy ile onaylanan MiCA, AB Parlamentosunda nihai bir oylamaya tabi tutulduktan sonra artık resmi bir şekilde onaylanmış olacaktır. Parlamentodan geçmesi üzerine bir yıl veya bir buçuk yıl içinde yasalaşması bekleniyor.
MiCA’nın Konusu ve Kapsamı
MiCA’nın tasarlanmasında AB’nin amacı teknolojik gelişmeleri teşvik etmek. Bunun yanı sıra finansal istikrar, şeffaflık, denetim, enerji kullanımı ve tüketicilerin korumasını ve kripto varlıkların halka arzını düzenleyerek piyasa bütünlüğünü ve finansal istikrarının desteklemek hedefleniyor.
AYRICA MiCA piyasa manipülasyonuna, kara para aklamaya, terörün finansmanına ve diğer suç faaliyetlerinin önlenmesine yönelik tedbirler içeriyor. MiCA, AB içerisinde kripto varlıkların ihracı, halka arzı ve ticarete kabulü ile uğraşan veya kripto varlıklarla ilgili hizmetler sunan gerçek ve tüzel kişiler ile diğer teşebbüsler için geçerli olacak.
MiCA, birinci maddesine göre, kripto varlıklara yönelik bir ticaret platformunda;
kripto varlıkların ihracı,
halka arzı ve ticarete kabulü için şeffaflık ve açıklama gereklilikleri;
kripto varlık hizmet sağlayıcılarının,
varlık referanslı token ihraç edenlerin ve elektronik para token ihraç edenlerin yetkilendirilmesi ve denetlenmesi;
varlık referanslı token ihraç edenlerin, elektronik para token ihraç edenlerin ve kripto varlık hizmet sağlayıcılarının işleyişi, organizasyonu ve yönetişimi;
ihraç, halka arz ve ticarete kabülde kripto varlık sahiplerinin korunması;
kripto varlık hizmet sağlayıcılarının müşterilerinin korunması;
kripto varlıkların bütünlüğünü sağlamak amacıyla kripto varlıklarla ilgili içeriden öğrenenlerin ticaretini,
içeriden alınan bilgilerin yasa dışı ifşasını ve piyasa manipülasyonunu önlemeye yönelik tedbirleri,
piyasaya arz edilmesi ve piyasaya sürülmesine ilişkin yeknesak gereklilikleri ortaya koyuyor[1].
MiCA’nın Getireceği Yükümlülükler
Öncelikle kripto varlık hizmetleri sağlayan kuruluşlar Crypto-Asset Service Providers (CASPs), yani kripto varlık hizmet sağlayıcıları (KVHS) olarak nitelendiriliyor. Devamında ise MiCA, kripto para birimleri de dahil olmak üzere kripto varlıklar için denetim, tüketicinin korunması ve çevresel önlemlere ilişkin hükümler getirmekte olup özellikle kripto varlık hizmet sağlayıcılarına yönelik yükümlülükler ön görüyor.
Buna göre, kripto varlık hizmetleri sunmak için şirketlerin yetkili üye devlet hükümetlerinden AB genelinde geçerli olacak bir ön izin almaları gerekecek.
Hizmetleri, Finansal Araç Piyasaları Direktifi (MiFID) tarafından finansal hizmetler olarak yetkilendirilmiş olan kredi kuruluşları ve şirketler ise bu gereklilikten muaf tutulmuş durumda.
MiCA uygulamasında, kripto varlık hizmet sağlayıcıları kripto varlık hizmetleri sunmak üzere lisanslandırılacak. Bir AB ülkesinin KVHS’ları için özel bir lisanslama rejimi oluşturmuş olduğu durumlarda, düzenleyiciler şirketlerin ulusal bir lisanstan tüm AB’de geçerli olan bir MiCA CASP (KVHS) lisansına geçişine yardımcı olmak için basitleştirilmiş bir yetkilendirme süreci uygulanması ise dikkat çekici ve önemli.
Kripto varlık ihracında, kripto varlık çıkarma yetkisine sahip olmak MiCA’ya göre ön şart. Bununla birlikte tüm kripto varlıkların ihraççılarından, öncelikle bu varlıkların özellikleri, hakları ve yükümlülükleri ile temel teknoloji ve projeye ilişkin temel bilgileri içeren bir whitepaper yayınlamaları gerekecek.
Kripto varlıkların pazarlanmasında belirli ihtiyati kurallara uyulması ve kripto varlık sahiplerine karşı dürüst, adil ve profesyonel davranma yükümlülükleri de piyasa yapıcılık faaliyetleri için ön görülen bir diğer elzem düzenleme.
MiCA NFT’leri Kapsıyor Mu?
Görünen o ki NFT’ler MiCA’nın dışında tutulmuş durumda. NFT için ayrı bir yasanın gerekliliği tartışılmakta olup MiCA ile düzenlenmemeleri sebebiyle AB’nin yakın zamanda bununla ilgili harekete geçmesi olası. Bazı görüşlere göre NFT’leri de yeni yasa tasarısı kapsamında menkul kıymet olarak sınıflandırmak mümkün olabilir. Eğer bir NFT mevcut kripto varlık kategorileri kapsamına girmekte ise MiCA kapsamına gireceği ayrıca kabul edilebilir. AB açıklamasına göre NFT’lere yönelik bir rejim oluşturmak ve bu yeni piyasanın ortaya çıkardığı riskleri ele almak için orantılı ve yatay bir mevzuat önerisi yapılması beklentiler arasında.
Regülasyonun Nasıl Sonuçları Olacak ve Neden Önemli?
Dikkat çekici bir nokta, MiCA’nın AB Parlamentosundan onay alarak geçmesinin, bütün AB ülkelerinde yürürlüğe gireceği anlamına gelmesi. Uygulama kanunlarına gerek olmaksızın AB’de bulunan her ülkede yürürlüğe girecek olması tüketicinin korunması ve tek pazar genelinde yenilikçi kripto varlık piyasalarına etkili ve uyumlu erişimin sağlanmasını oldukça destekleyecektir. Kripto varlıklara ilişkin regülasyonların uyumlaştırılması uzun zamandır bekleniyordu ve artık bunun mümkün olacağını söylemek hatalı olmayacaktır.
Hatırlanacağı üzere, ABD’de ise Mart ayında Senatör Kristen Gillibrand’in dijital varlıklar ve kripto için düzenleyici çerçeve oluşturacak iki partili bir yasa tasarısı oluşturmak üzere başka bir Senatör Cynthia Lummis ile birlikte çalıştığı açıklanmıştı[2]. Bu çalışmaların kısa sürede hızlanmasını bekliyoruz. ABD’de Menkul Kıymetleri ve Borsa Komisyonu (SEC)’in ve Emtia ve Vadeli İşlemler Ticaret Komisyonu (CFTC)’nin bu alanda çalışmaya devam ettiği biliniyor. Dolayısıyla dünyada kripto varlıklara ve kripto varlık hizmet sağlayıcılarına uygulanması beklenen hukuk kuralları tam da şu anda yaratılmakta. Bütün bu gelişmelerin ülkemizdeki regülasyon çalışmalarına ışık tutacağı ve bu çalışmaları hızlandıracağını tahmin ediyoruz. Elbette sınır aşan teknolojilere dair regülasyonların başarısı birbirleriyle uyumlarıyla mümkün olur ve ölçülür.
[1] Kripto Varlık Piyasaları (MiCA), https://media-exp1.licdn.com/dms/document/D4E1FAQF7u4wvdClqZg/feedshare-document-pdf-analyzed/0/1664979501646?e=1666224000&v=beta&t=QoVrcGiQnKHRywkxl0I2MTU8YES8U3tYdQlpNBGlPBI
[2] Crypto Currency Regulation Summary, Nasdaq, 2022
Son dakika gelişmelerden anında haberdar olmak için bizi Twitter’da, Facebook‘ta ve Instagram‘da takip edin ve Telegram ve YouTube kanalımıza katılın!
