Bütün çalıntı paraları algoritmalarımız tespit ediyor ve raporlaştırıyor. Avukatlar böylece hangi paranın hangi borsalarda aklandığını görebiliyor
Kara para aklama ve dolandırıcılıkta kullanılan kripto paraların ve cüzdanların tespitini mümkün kılan yerli girişim Defy’ın kurucu ortağı ve CEO’su Suat Özkan, Kriptokoin.com’a özel konuştu.
10 yıl boyunca blokzincir, bulut hizmetleri ve yazılım gibi birçok alandaki kurumsal tecrübesini ete kemiğe büründüren Özkan, bir avukat arkadaşlarının ihtiyacı üzerine bu alanda ürün geliştirmeye başladıklarını anlatıyor: “Blokzincir ağlarını takip edip, anlık güvenlik servisleri üzerinden ürünlerimizi geliştiriyorduk. Katıldığımız bir blokzincir etkinliğinde avukat bir arkadaşımızın ihtiyacı üzerine çalıştık ve bu konuda genel bir ihtiyacın olduğunu fark ettik ettik. Çalıntı para ve dolandırıcılık konularının tespitini ve şeffaf takibini yapamadığını belirtmişti. Bizim geliştirdiğimiz uygulama ise anlık olarak bütün işlemleri takip edebiliyordu. Ardından çalıntı para işlemlerinin takibine odaklandık.”
Manuel işlemlerin çok sık yapıldığını ve teknik bir adamın birkaç günde bile çözemeyeceği süreçlere dahil olduğunu ifade eden Özkan, bu işlemi kolaylaştırarak tek bir butona indirgediklerini söylüyor: “Bütün çalıntı paraları algoritmalarımız tespit ediyor ve raporlaştırıyor. Avukatlar böylece hangi paranın hangi borsalarda aklandığını görebiliyor.”
“Kara paranın asıl kaynağını buluyoruz”
Özkan, amaçlarının parçalara ayrılmış paraları bileştirerek, kara paranın asıl kaynağını bulmak olduğunun altını çiziyor: “Dolandırıcılar paraları genelde borsalarda dolaştırıp aklıyorlar. Paraları parçalara bölüyorlar. Buradaki amacımız da parçalara ayrılmış paraları birleştirmek ve paranın asıl kaynağını bulmak. Bizim altyapımız algoritmik bir şekilde bu yapıyı çözüyor. Borsadaki muhataba giden işlem ID’sini çözüyoruz. Borsalar zaten KYC ile kullanıcı bilgilerini alıyor. Böylece işlemin sahibi bulunuyor ve dava açılıyor.”
Defy geçen yılki kuruluşundan beri 5 milyon dolardan fazla meblağda kara para aklama işlemini aydınlatmış durumda. Live AML hizmetinin lokomotif ürünleri olduğunu belirten Özkan, işleyişi şöyle anlatıyor: “Diyelim ki kurumsal bir firmanın 5 bin tane kullanıcısı var. 5 bin kullanıcıyı sürekli ya da belli periyotlarla sorgulamalarına gerek yok. Bizim servisimiz sayesinde o dolandırıcılık işlemi herhangi bir cüzdanda yapıldığında o işletmenin haberi oluyor. Varsayalım ki çalıntı para kripto para borsasına değil de cüzdanda kaldı. O zaman da bizim Defiy uygulamamızı indirip, cüzdanı takip ettiğinizde o cüzdanda herhangi aksiyon yaşandığında size bildirim geliyor. Böylece uçtan uca canlı takip sağlıyoruz.”
“Nihai amacımız kamu kurumlarıyla çalışmak”
Özkan’a MASAK gibi kara para aklama konusuna odaklanan kamu kuruluşlarıyla dirsek teması kurup kurmadıklarını soruyoruz: “Henüz yok. Düşünüyoruz. Geliştirdiğimiz ürünler onların işlerine yarayacak bir ürün. Şu anda sunduğumuz hizmet ve kontak kurduğumuz işler daha çok dernekler. Kripto Para Piyasası Takip ve Değerlendirme Derneği ve işletmelerle çalışıyoruz. Özel işletmeler hem regülasyona uyum sağlama hem de kendi güvenlikleri için kullanıyor. Sadece ben raporumu vereyim, kendimi güvene alayımdan öte, herhangi bir müşterisi yasa dışı para aklama olaya karıştığında aynı olay bana zarar verir mi düşüncesiyle kendilerini korumaya alıyor. Uçtan uca hizmet verdiğimiz kuruluşlar arasında kamu kurumları yok. Ama nihai amacımız kesinlikle bu alana odaklanan kamu kuruluşlarıyla da çalışmak.”
TOGG’un startup’larla POC (proof-of-concept) çalışmasını yaptığı yedi firmadan tek Türk şirket oldulklarını söyleyen Özkan, Türkiye’de lider bankalarla çalışmaya başladıklarını anlatıyor: “Aslında şu anda neredeyse bütün bankalar kripto para alım satımıyla ilgili çalışma yapıyor. Şu an çalıştığımız bir bankayla ikinci faza geçmiş bulunmaktayız. En çok beğenilen ürünümüz Live AML. Diğer AML servislerinde şöyle bir hantallık söz konusu: Sizin bir müşteriniz bir yerde yasa dışı işlem yaptıktan sonra size gelip işlem yaptığı zaman haberiniz olabiliyor. Ama sizin oradaki müşteriniz bir yerde çalıntı paraya dahil olduğu ya da bir olaya karıştığı anda haberinizin olması, aksiyon hızınızı artırıyor. Anlık olarak tepki verebiliyorlar. O yüzden bankacılık gibi paranın kritik konumda yer aldığı konularda oldukça hassas bir konu.”
Defy şu ana dek Alesta Yatırım ve Sertaç Özünal’dan tohum yatırımı almış durumda. Özkan, ikinci yatırım turuna hazırlandıklarını sözlerine ekliyor.
