Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK, 2023 Haziran ayına dair konut satış verilerini saat 10.00’da paylaştı. TÜİK, Haziran ayı konut satışlarının önceki yılın aynı dönemine göre %44,4 azaldığını tespit etti.
İstatistiklere göre ülkemizde aylık 83 bin 636 adet konut satışı gerçekleşti. Bu rakam geçtiğimiz yılın Haziran ayında 150 bin 509, 2021 senesinin aynı döneminde ise 134 bin 731 olarak kaydedildi.
İstanbul, Konut Satışlarında Zirvede
TÜİK verilerine göre ülkemizin en büyük nüfuslu kenti İstanbul bir kez daha satışlara öncülük etti. Megakent %16,2 pay ile gayrimenkulde zirveyi çekerken başkent Ankara 7.325 satış ile %5,4 orana sahip oldu. Ukrayna savaşı ile birlikte Rusya vatandaşlarının büyük ilgi gösterdiği Antalya ise 4 bin 503 satış ile üçüncü sırayı aldı. Konut satışında %5,4’ü Akdeniz şehrinde gerçekleşti.
Bir önceki yönetimin uyguladığı düşük faiz politikası, konuta olan ilginin büyük ölçüde artmasına neden olmuştu. Ancak seçim ardından ortaya çıkan rakamlar konut furyasının sona ermiş olabileceğini gösteriyor. Resmi verilere göre gayrimenkul piyasası Ocak-Haziran döneminde %22,2 daraldı.
2022’nin ilk yarısında 726 bin 398 adet konut satılırken bu rakam günümüzde 565 bin 779 seviyesinde kaldı.
İpotekli Konutta Büyük Düşüş!
Seçimlerin ardından Merkez Bankası’nın yeniden faizleri yükseltmeye başlaması, borç alarak konut sahibi olanların motivasyonunu büyük ölçüde kırdı. Serbest piyasada artan konut faizleri, ipotekli satışların önceki döneme göre %66 düşmesine neden oldu. TÜİK verilerine göre Haziran 2023 döneminde sadece 13.463 adet ipotekli satış gerçekleşti.
Rusya ve İran Vatandaşlarından Büyük İlgi!
Türkiye’de yabancı konut satışlarının büyük kısmının Körfez bölgesi vatandaşlarına olduğu son zamanlarda büyük tartışma konusu. Ancak TÜİK verilerine göre yabancı alımlar Körfez’den gelmiyor.
2023 yılının Haziran ayında Katar vatandaşları sadece 21 adet konut aldı. Türkiye’nin son aylarda buzları erittiği Suudi Arabistan’dan ise 50 adet alım geldi. Yerli gayrimenkule olan yabancı talebin en büyüğü ise sınır komşularımız ve savaş ülkelerinden geliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu, Haziran ayında Rusların 733, Ukraynalıların 168 adet konut satın aldığını kaydetti. Sınır komşularımız Irak ve İran’dan ise sırasıyla 175 ve 333 adet konut satışı gerçekleşti.
Toplam istatistikler, yabancıların Haziran ayında sadece 2 bin 625 gayrimenkul satın aldığını ortaya koyuyor. Bu rakamı toplam satışa oranladığımızda ise yurtdışından gelen talebin, toplamın sadece %0,03’ünü oluşturduğunu tespit ediyoruz.
Yabancı istatistiklerinde ülkemizde barınan yasadışı giriş yapan göçmenlerin bulunmadığını hatırlatmakta fayda var.
Konut Fiyatları Düşecek Mi?
Ülkemizde yaşanan barınma sorunları son günlerde gündemden düşmüyor. Ev satın almak isteyen vatandaşlar ise el yakan konut fiyatlarının düşüp düşmeyeceği konusunda araştırma yapıyor. Bu soruya Dünya’daki benzer durumlar ile cevap vermeye çalışacağım.
Bir önceki ekonomi yönetiminin uyguladığı faiz politikasının talebi arttırdığını haber içerisinide anlatmıştık. Yeni dönemde artan konut faizi oranları, şimdilik satışları yavaşlatmış gibi görünüyor. Ayrıca enflasyon karşısında faiz arttıran ülkeleri incelediğimizde konuta olan ilginin azaldığına şahit oluyoruz. Politika faizi ile paralel hareket eden konut kredisi oranları, talebin azalmasına neden oluyor.
Örnek verecek olursak İngiltere’de konut fiyatları düşüş eğilimi gösteriyor. Son rakamlara göre ada ülkesinde konut fiyatları yıllık %2,6 geriledi. Avrupa, ABD’de de konut piyasası benzer şekilde seyrediyor. Özellikle Asya devi Çin’de ise durum daha kötü.
Ülkemizde yeni yönetimin uygulamaya başladığı rasyonel ekonomi politikası, konutta rakamsal bir gerilemeye neden olmasa da enflasyon ve döviz karşısında dezavantajlı duruma düşmesine neden olabilir. Kamu bankaları yakın tarihte konut kredisi oranlarını arttırmaya karar verdi.
