NFT coinleri, özellikle sanatçı Beeple’ın NFT’sini 69 milyon dolara satarak tarih yazmasının ardından 2021’de popülerlik kazandı. O zamandan beri, NFT’ler sanatçılar, ünlüler, küresel markalar, teknoloji platformları ve daha fazlasıyla dijital dünyayı salladı. Başlangıçta, NFT’ler deneysel bir teknolojiydi ve içerik oluşturucuların çalışmalarının kontrolünü ele almalarının bir yoluydu, NFT’ler ana akım haline geldi. Ancak bir NFT tam olarak nedir? Nasıl çalışır?
NFT’ler nedir?
Non-fungible token veya NFT, dijital veya fiziksel bir nesneye bağlı ve Blockchain’de depolanan bir varlıktır. Otantik bir mülkiyet kanıtı olarak hizmet eder. NFT’leri medya dosyaları için sahiplenilebilir ve devredilebilir dijital sertifikalar olarak görebiliriz. Esas olarak görüntülerin veya diğer medya türlerinin kriptografik imzalarıdır. En önemli özellikleri ise aşağıdaki gibidir:
- Değiştirilemez
- Sabit
- İzlenebilir
Her NFT benzersiz özelliklere sahip olduğundan, her bir token farklıdır. Bu tokenlar değiştirilemez ve birbirinin yerini tutamazlar. Birçok endüstride devrim yaratabilecek tokenize edilmiş veriler ve mülkiyet hakları konusunda benzeri görülmemiş bir değer sunmaktalar.
NFT’ler nasıl çalışır?
Her NFT’nin başka hiçbir tokenının eşleştiremeyeceği bir kodu, benzersiz bir kimliği ve metadata’sı vardır. Her bir NFT’nin sahipliğini ve işlem geçmişini izleyen merkezi olmayan defter görevi gören bir Blockchain’de bulunurlar. Bir NFT’nin herhangi bir zamanda yalnızca bir sahibi olabilir. Akıllı sözleşmeler, mülkiyeti belirler. NFT’lerin “devredilebilirliğini” yönetir. Ayrıca bir NFT’nin sahipliğini yöneten benzersiz kimliğini ve metadata’larını oluştururlar. Bir NFT mint ettiğinizde (oluşturduğunuzda), akıllı sözleşmede depolanan bir kod yürütülür ve bilgiler NFT’nin Blockchain’ine eklenir. Minting süreci üç ana adımı takip eder:
- Yeni bir blok oluşturma.
- Bilgilerin doğrulanması.
- Bilgileri Blockchain’e kaydetme.
NFT coinleri, aynı prensip kullanılarak devredilebilir.
NFT coinleri nasıl para kazandırıyor?
NFT’lerin nasıl para kazandığına geçmeden önce, onlara neyin değer verdiğini anlamalıyız. Tüketici ilgisi, bir NFT’nin değerini artırır. Değiştirilemez bir token, kimse onu satın almakla ilgilenmiyorsa pratik olarak değersizdir. Bir NFT’nin değerini etkileyen birkaç faktör vardır.
- NFT nadirliği: Yatırımcılar başka hiç kimsede olmayan bir şeye sahip olmayı sevdiğinden, nadirlik, değeri artırır.
- Fayda: Yatırımcılar, gerçek dünyaya ait kullanım alanları ve avantajlar sağlayabilen NFT’leri tercih eder.
- Sosyal kanıt: Popüler NFT’ler veya ünlülerin desteğine sahip olan NFT’ler daha yüksek fiyatlardan satılmakta.
- Sahiplik geçmişi: Büyük markalar/tanınmış kişiler veya dikkate değer önceki sahipler tarafından oluşturulan NFT’ler diğerlerinden daha yüksek bir değere sahip.
Ancak NFT’lerle nasıl para kazanabilirsiniz? NFT’lerden para kazanmanın altı yoluna bakalım.
- Kendi NFT’lerinizi mint etmek: NFT basmak, bir Blockchain’de benzersiz bir token yayınlamak anlamına gelir. Bir NFT pazarında satılabilir ve eserinizden para kazanmanıza olanak tanır.
- Telif hakları: NFT basarken, yaratıcı telif yüzdesini belirleyebilir, bu da herhangi bir ikincil piyasa satışının orijinal yaratıcıya bir ödeme sağlayacağı anlamına gelir. Telif ücretlerinin çoğu yüzde 5-10 arasındadır.
- NFT’leri alıp satmak: Al-sat, düşükten alıp yüksekten satma ve sonuçta pozitif bir getiri sağlama yöntemidir. Genellikle NFT pazarında uzmanlık gerektirirken çok kısa vadeli bir yaklaşımdır.
- NFT ticareti: NFTticareti, uzun vadede artımlı sermaye kazançlarına yöneliktir. Bu yöntem, düşük değerli NFT’ler satın almaya ve bunları uygun zamanda satmaya odaklanır, bu da sabır ve pazar uzmanlığı gerektirir.
- NFT HODLing: HODLing, değeri düşük bir NFT alıp elinde tutmayı ve bunu yalnızca değer kazandığında satmayı anlatır. Para kazanmak için garantili bir yaklaşım değildir. Bazen NFT sahipleri airdrop alır.
- NFT staking: Bir NFT stake etmek, NFT’nizi satmadan pasif bir gelir elde etmenin ideal bir yoludur. Tokenınızı bir DeFi platformunda kilitleyerek ödüller alabilirsiniz.
Diğer birçok yatırım alanı gibi, NFT’lerden para kazanmanın da kendince riski vardır. Bu nedenle her yatırımcı kendi araştırması doğrultusunda yatırım yapmalı.
NFT coinleri çevre için kötü mü?
NFT’lere yönelik en yaygın eleştirilerden biri, kripto para birimi kullanımlarının olumsuz bir çevresel etki bırakmasıdır. En yaygın kullanılan Blockchain’ler proof-of-work (PoW) konsensüs algoritması ile çalışır. Bunlar oldukça verimli olmalarına rağmen, çevreye zarar verirler. Ethereum, NFT faaliyetinin ve ticaretinin baskın olduğu ağdır. Ethereum merge’ünden önce, Ethereum’un enerji tüketimi, Bitcoin ile birleştiğinde, oldukça yüksekti. Ancak, Kriptokoin.com olarak da bildirdiğimiz üzere merge’den bu yana Ethereum’un enerji gereksinimleri yüzde 99,5 oranında düştü. Geçmişte birçok kişi, NFT’lerin kullanımını teşvik ettikleri için Blockchain’in genel karbon ayak izini artırdığını savundu.
Ek olarak, birkaç Blockchain halihazırda Blockchain enerji sorununu çözmek için adımlar atıyor. Solana, enerji kullanımını kontrol etmek için benzersiz bir proof-of-history (PoH) kombinasyonu kullanır. Örneğin, Tezos’un Liquid Proof of Stake (LPoS) sistemi, nerge’den önce Ethereum’un tükettiğinden neredeyse iki milyon kat daha az enerji tüketiyor. Yani Proof-of-stake tabanlı NFT’ler önemli ölçüde daha düşük bir çevresel etkiye sahiptir.
Şu anda NFT’ler pahalı mı?
NFT’lerin popülaritesi NFT’lerin toplam satışlarının 25 milyar dolara çıkmasıyla geçen yıl fırladı. Bazı NFT’ler müzayedelerde veya direkt satışlarda milyonlarca dolarlık gelir oluşturdu. Ancak NFT pazarı eskisi kadar sağlam değil. Birçok NFT’nin fiyatı önemli ölçüde düştü. Birçoğu sıfıra bile düştü.
Twitter’ın kurucusu Jack Dorsey’in ilk tweet’i NFT’ye çevrildi ve 2.9 milyon dolara satıldı. Ancak şu anda yalnızca 97 dolar değerinde bir üst teklifi var. Logan Paul, geçen yıl bir NFT Bumblebee için 623 bin dolar harcadı. Şimdi sadece 10 dolar değerinde. Yani, NFT satışları düştü. Yine de bu, alanda yüksek değerli alım satımların olmadığı anlamına gelmiyor. Geçen ayın en iyi 10 NFT satışını aşağıdaki şekilde görebilirsiniz:
CryptoPunks gibi popüler NFT’ler hala çılgın miktarlar karşılığında satılmakta. Yani tüm NFT’ler değersiz hale gelmedi. Gerçek kullanımları veya özel toplulukları olanlar, değerlerini korudu. Her ne kadar hype, NFT’lerin değerlerine katkıda bulunmuş olsa da, gerçek fayda, ana akım benimsenmesi için katalizör olacaktır. Sonuç olarak NFT’ler riskli olmaya devam ediyor. Ancak mevcut aşamalarının ötesine geçip kullanım alanlarını artırdıklarında, organik büyüme gerçekleşecek.
Son dakika gelişmelerden anında haberdar olmak için bizi Twitter’da, Facebook‘ta ve Instagram‘da takip edin ve Telegram ve YouTube kanalımıza katılın!
